Bölüm 03/01: Dil Kuralları

Encoding Nedir?

Encoding, metin karakterlerini bilgisayarların anlayabileceği sayısal değerlere çevirme işlemidir. Bu sayısal değerler, metinleri depolamak, iletmek ve işlemek için kullanılır.

UTF-8 (Unicode Transformation Format - 8bit), Unicode karakter setini temsil etmek için kullanılan bir metin kodlama standardıdır. UTF-8, farklı karakterleri değişen uzunluklarda bayt dizileri olarak temsil eder.

Temel olarak, İngilizce harfleri ve sembolleri 1 byte’la temsil ederken, diğer dillerdeki karakterleri daha fazla byte’la ifade eder. Bu özelliği sayesinde hem İngilizce metinleri hem de farklı dillerdeki karakterleri aynı kodlama altında destekler. Bu nedenle, günümüzde genellikle tercih edilen bir metin kodlama standardıdır.

Unicode Desteği

Go’nun varsayılan karakter kodlaması (encoding) UTF-8. Bu ne anlama geliyor? Siz kod yazarken değişken/sabit ya da fonksiyon adı olarak TÜRKÇE karakterler bile kullanabilirsiniz:

https://go.dev/play/p/ulIuTtHW0tf

package main

import "fmt"

func main() {
    kullanıcıAdı := "vigo"
    fmt.Println(kullanıcıAdı) // vigo
}

Bu sadece proof-of-concept yani "evet gerçekten de çalışıyor"u göstermek için yazılmış bir kod. Anadiliniz ne olursa olsun genel yazılım prensiplerini takip edip, genelin anlayabileceği türden deklarasyonlar yapmanızı tavsiye ediyoruz.

Unicode kapsamındaki tüm karakterler ve _ karakteri go için bir KARAKTER tanımı. 0’dan 9’a kadar sayılar, Octal yani 8’lik sayı sistemi için 0’dan 7’ye sayılar, Hexadecimal yani 16’lık sayı sistemi için 0’dan 9’a kadar sayılar ve A’dan F’e kadar harfler kullanılıyor.

Anahtar Kelimeler

Toplamda 25 tane anahtar kelime bulunur:

break        default      func         interface    select
case         defer        go           map          struct
chan         else         goto         package      switch
const        fallthrough  if           range        type
continue     for          import       return       var

Bunlara ek olarak;

Öntanımlı sabitler ailesi

true
false
iota
nil

Sayısal (numeric types) tipler ailesi

uint8 : (0-255)
uint16 : (0-65535)
uint32 : 32-bit’lik pozitif tamsayılar (0 ile 4294967295 arası)
uint64 : 64-bit’lik pozitif tamsayılar (0 ile 18446744073709551615 arası)
int8 : 8-bit’lik (signed) tamsayılar (-128 ile 127 arası)
int16 : 16-bit’lik (signed) tamsayılar (-32768 ile 32767 arası)
int32 : 32-bit’lik (signed) tamsayılar (-2147483648 ile 2147483647 arası)
int64 : 64-bit’lik (signed) tamsayılar (-9223372036854775808 ile 9223372036854775807 arası)
float32 : IEEE-754 uyumlu 32-bit’lik ondalık sayılar
float64 : IEEE-754 uyumlu 64-bit’lik ondalık sayılar
complex64 : float32 gerçek ve sanal kısımlara sahip tüm karmaşık sayıların kümesi
complex128 : float64 gerçek ve sanal kısımlara sahip tüm karmaşık sayıların kümesi
byte : uint8 için takma isim (alias)
rune : int32 için takma isim (alias)
any : interface{} (empty interface) için takma isim (alias)
uint : üzerinde çalıştığı mimariye göre 32 ya da 64bit’lik pozitif tamsayılar
int : üzerinde çalıştığı mimariye göre 32 ya da 64bit’lik (signed) tamsayılar
uintptr : işaretçi (pointer) değerinin yorumlanmamış bitlerini saklamak için yeterince büyük pozitif tamsayılar

Gömülü gelen fonksiyonlar

append
cap
close
complex
copy
delete
imag
len
make
new
panic
print
println
real
recover

Diğer

string
error

Operatörler

+    &     +=    &=     &&    ==    !=    (    )
-    |     -=    |=     ||    <     <=    [    ]
*    ^     *=    ^=     <-    >     >=    {    }
/    <<    /=    <<=    ++    =     :=    ,    ;
%    >>    %=    >>=    --    !     ...   .    :
     &^          &^=          ~

Aritmetik işlemler, mantık işlemleri, büyük/küçük kontrolleri, tek sefer (unary) işlemleri, bit kaydırma, kısa değişken tanımlama, diziler ve kesitler olmak üzere bir kısım operatör karakterleri bulunur.

İşaretçiler (Identifiers)

Değişken, sabit ya da tip tanımlamarı yaptığımız şeylere identifier diyoruz. Yani a := 5 dediğimizde a bir işaretçi yani identifier oluyor. Go’daki geçerli (valid) işaretçi tanımlamarına bazı örnekler;

a 
_x1
BuExportEdilebilir
uğur

Sayısal tanımlamalarda da;

42        // 10’luk sayı
0600      // 8’lik sayı
0xFF      // 16’lık sayı
0.        // Kesirli ondalıklı
1.2       // Kesirli ondalıklı
072.40    // == 72.40
1.e+0
011i      // == 11i
170141183460469231731687303715884105727 // çılgın

şeklinde kullanılabiliyor. Unicode yani 32-bit’lik karakterler için rune kullanıyoruz, bu tür ifade şekline Rune Literal (rune kalıbı) deniyor:

'a'
'ä'
'本'
'\t'
'\000'
'\007'
'\377'
'\x07'
'\xff'
'\u12e4'
'\U00101234'

Built-in Veri Tipleri

Standart kütüphane bir kısım hazır veri tipi ile birlikte geliyor, kabaca;

Strings : Metinsel tipler
Booleans : true / false mantıksal veri tipleri
Numerics : int / float ve complex familyası
Composite (Unnamed) Types (Bileşik İsimsiz Tipler) : Array, Slice, Struct, Map

Kod Stili

2 tür yorum (comment) yazma stili var;

Line Comment : // bu bir yorum satırı şeklinde
General Comment : /* bu bir yorum satırı */ şeklinde

Line delimeter yani kod ifadesi satırları (code statements) C, JavaScript ya da PHP dilindeki gibi ; ile bitmiyor, go bunu compile time (derleme anında) kendisi ekliyor. ; sadece inner-scope yani sadece iç kapsam durumlarında kullanılıyor;

// short-if declaration - kısa if bildirimi - inner-scope
// v değişkeni sadece {} içinde yaşar
if v := math.Pow(x, n); v < lim {
    return v
}
print(v) // error

// i sadece {} içinde yaşar
for i := 5; i< 9; i++  {
  fmt.Println(i)
}
print(i) // error